Opieka nad osobą starszą – wsparcie w trudnych chwilach
Praca z osobami starszymi, zwłaszcza z osobami schorowanymi i posiadającymi szczególne wymagania co do opieki, nie jest zajęciem dla każdego. Decydując się na tego typu pracę, zawsze trzeba to dobrze przemyśleć, zastanowić się czy na pewno nadajemy się do takich obowiązków i czy sprostamy wymaganiom, nieraz bardzo wysokim.
W pracy z osobami starszymi świetnie sprawdzą się osoby posiadające określone cechy charakteru, o czym napiszemy poniżej. A co w przypadku, gdy praca opiekuna generuje u nas duży stres, a różne przeżycia związane z podopiecznym wzbudzają emocje, z którymi trudno sobie samemu poradzić? Przyjrzyjmy się, gdzie szukać wtedy wsparcia dla siebie, by być dobrym opiekunek dla podopiecznego.
Na skróty:
Praca opiekuna osoby starszej
Wybierając pracę w charakterze opiekunki osoby starszej warto mieć już doświadczenie w obowiązkach jakie ze sobą niesie to stanowisko. Wielu rzeczy można się nauczyć, ale empatię czy cierpliwość należy mieć wrodzone.
Odpowiednie cechy charakteru oraz ogólne usposobienie to bardzo dużo ułatwienie w codziennych obowiązkach przy osobie starszej- często ciężkich i wymagających odporności fizycznej jak i psychicznej. Dotyczy to zwłaszcza wykonywania czynności higieniczno- pielęgnacyjnych, które wymagają nieraz sporego poświęcenia i przełamania własnego zniechęcenia czy obaw. Cechami, jakie zdecydowanie ułatwią nam pracę opiekuna są:
– uczciwość,
– tolerancja i cierpliwość- wiele sytuacji będzie wymagało nieraz wielokrotnego tłumaczenia podopiecznemu tych samych rzeczy- zwłaszcza gdy zajmujemy się osobą z demencją czy Alzheimerem,
– odpowiedzialność,
– samodzielność oraz zaradność- każdego dnia mogą pojawiać się zadania i problemy, które będą wymagały podjęcia odpowiednich decyzji i rozwiązań,
– opanowanie,
– odporność na stres,
– wrażliwość i empatia- codziennie możesz patrzeć na ludzkie cierpienie, któremu powinieneś chcieć ulżyć,
– asertywność- np. wobec życzeń seniora, które mogą być dla niego niekorzystne, a czasem nawet szkodliwe.
Wysiłek i stres
Jak już wspominaliśmy, opieka nad seniorami to zajęcie dość ciężkie i wymagające. Tak odpowiedzialne obowiązki prowadzić mogą do zmęczenia tak fizycznego, jak i psychicznego, a poza stresem u opiekuna też pojawić się może syndrom wypalenia. Zespół stresu opiekuna (CSS – Caregiver Stress Syndrome) to stan fizycznego, psychicznego i emocjonalnego wyczerpania, który pojawia się u części osób sprawujących długotrwałą opiekę nad kimś, kto nie może samodzielnie funkcjonować – zwykle nad osobą starszą lub przewlekle chorą.
Nie należy lekceważyć takich objawów, gdyż długotrwały i dość silny stres może doprowadzić w końcu do zaburzeń jak depresje, stany lękowe, zaburzenia snu, a także do objawów o charakterze somatycznym jak bóle napięciowe (częste bóle głowy czy kręgosłupa) lub problemy gastryczne (niestrawność, owrzodzenia żołądka), cukrzycy a nawet do chorób serca. Opiekując się osobą starszą nie należy zatem zapominać o sobie i mając wolny czas dbać zarówno o swoje samopoczucie psychiczne jak i fizyczne- dotleniać się, chodzić na spacery, uprawiać sporty- dla kręgosłupa i przeciążonych stawów zbawienny będzie chociażby basen.
Żeby uniknąć wypalenia psychofizycznego w krótkim czasie (np. po 2-3 miesiącach opieki nad seniorem), należy mieć jakiegoś zmiennika, z którym pracować będziemy w systemie zmianowym. Pozwoli nam to mieć odskocznie i zająć się własnymi sprawami i zadbać o siebie.
Wsparcie dla opiekunki osoby starszej
Co w sytuacji, gdy poddaliśmy się wypaleniu, jesteśmy mocno zestresowani i nasz stan psycho- fizyczny jest delikatnie mówiąc słaby? Często na pomoc opiekunkom wyjeżdżającym za granicę przychodzą agencje, które je zatrudniają. Oferują one pomoc lekarską oraz wsparcie psychologiczne, które może być nieraz bardzo ważne i przydatne.
W wielu miastach, w Polsce jak i w Niemczech, działają także tematyczne grupy wsparcia- np. dla osób wypalonych zawodowo. Warto więc udać się na spotkanie z osobami, które mają podobne problemy do naszych, wysłuchają i udzielą pomocy przez rozmowę. Grupy tanie pomagają także poprzez zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty relaksacyjne oraz sesje z psychologami i psychoterapeutami.
A wszystko po to, by znów nabrać siły oraz dystansu, które są niezbędne w wykonywaniu codziennych prac na rzecz osoby starszej.
