Jak pomóc osobie starszej, kiedy cierpi na bezsenność

Bezsenność, zwłaszcza taka, która utrzymuje się dłuższy czas potrafi bardzo mocno uprzykrzyć życie. Jest czymś niezwykle kłopotliwym i dla osoby starszej i dla jej rodziny lub opiekuna. Dotyka niemal większość osób starszych, a nawet 20% seniorów skarży się na bezsenność przewlekłą, występującą noc w noc. Czy możemy jakoś zaradzić bezsenności? Jak pomóc seniorowi, by nie musiał przeżywać kolejnych nocy bez snu?

Na skróty:

• 1. Przyczyny bezsenności
• 2. Bezsenność, a wiek
• 3. Jakie leki na bezsenność może przyjmować osoba starsza?

Przyczyny bezsenności

Bezsennością nazywamy zaburzenie prawidłowego rytmu, głębokości oraz czasu trwania snu. Cierpiąc na bezsenność albo nie śpimy w ogóle, albo sen jest płytki, niespokojny, nie daje uczucia pełnego wypoczynku.

Przyczyn bezsenności u seniorów może być wiele. Jedną z nich są np. choroby przewlekłe, a każdy senior cierpi na jakąś chorobę, którą można określić tym terminem. Innymi przyczynami bezsenności mogą być wszelkie bóle i uporczywe nieprzyjemności jak np. bóle stawów i kręgosłupa, zgaga (pieczenie w przełyku), parcie na pęcherz moczowy. Innymi dolegliwościami utrudniającymi zaśnięcie i sen mogą być bolesne skurcze mięśni (niedobory magnezu), duszność (często towarzysząca chorobom związanym z układem oddychania oraz chorobom miażdżycowym).

Bezsenność może być także objawem wielu rozwijających się chorób i schorzeń, a wśród nich można wymienić depresję (bezsenność bywa pierwszym z jej objawów- ale także objawem wielu zaburzeń psychicznych), różne choroby somatyczne w tym schorzenia reumatyczne, zapalne, autoimmunologiczne, endokrynologiczne.

Innymi przyczynami bezsenności mogą być: chrapanie oraz bezdechy, zewnętrzne złe warunki jak hałas, przyczyny psychogenne (stres, silny stan emocjonalny, konflikty).

Bezsenność, a wiek

Korelacja bezsenności i wieku jest bardzo silna. Jest to spowodowane tym, iż bezsenność jest najczęściej czynnikiem idącym w parze z jakąś chorobą przewlekłą, a tych u seniorów nie brakuje. Nawet u około 60% seniorów, którzy cierpią na bezsenność przyczyną tego jest występowanie zaburzeń psychicznych- zaburzeń afektywnych oraz lękowych. Dużym problemem jest także nykturia, czyli nocne parcie na pęcherz- niemal połowa seniorów wstaje nocą minimum dwa razy do toalety.

Zaleca się, by seniorzy stosowali się do kilku zasad, które w sposób niefarmakologiczny mogą pomóc im lepiej spać. Jednym z problemów jest to, iż seniorzy idą spać za wcześnie- duża grupa osób w podeszłym wieku chodzi spać już o 20 lub 21 i śpią około 6-6,5 godziny. O godzinie 3 lub 4 są już w stanie wstawać i uskarżając się na ten stan proszę o wypisanie odpowiednich medykamentów wydłużających sen. Zaleca się także, by osoby starsze starały się wytrzymać bez snu cały dzień- by nie ucinały sobie drzemek w ciągu dnia, które później przyczyniać się mogą do bezsennych nocy.

Lekarze decydują się na farmakologię w ostateczności- jest ona ostatnim krokiem w leczeniu bezsenności, jeżeli inne działania zawodzą. Kluczem jest prowadzenie dziennika snu oraz edukacja. Zaleca się, by senior redukował czas spędzany w łóżku- tak w ciągu dnia jak i wczesnym wieczorem. Najlepiej byłoby nie ucinać drzemek popołudniowych, a spać chodzić około godziny 22. To gwarancja, iż organizm będzie już potrzebował odpoczynku i chętnie podda się głębokiemu snu. Ważna jest aktywność fizyczna za dnia oraz nieprzyjmowanie tabletek nasennych- jeżeli regularnie je zażywamy, przestają działać.

Jakie leki na bezsenność może przyjmować osoba starsza?

A co w przypadku, gdy farmakologia jest jedynym krokiem w walce z bezsennością? Na rynku dostać można wiele silnych leków nasennych, które wydawane są na receptę przez lekarza. Nie od razu należy po nie sięgać. Na początku lepiej rozeznać się w preparatach ziołowych i suplementach dostępnych bez recepty.

Suplementy takie zawierają melatoninę, czyli hormon snu. Wśród ziół, które są sprzymierzeńcami w walce z bezsennością możemy wymienić melisę, kozłek lekarski, chmiel zwyczajny, dziurawiec zwyczajny, rumianek pospolity oraz lawendę. Nawet przyjmowanie preparatów ziołowych należy jednak skonsultować z lekarzem- niektóre z ziół mogą wchodzić w reakcję z lekami przyjmowanymi na choroby, na które cierpi senior.